Stwierdzenie praw do spadku

Sąd wydaje postanowienie o stwierdzenie nabycia spadku jedynie na wniosek. Wyjątkiem od tej zasady jest sytuacja, gdy złożony został wniosek o dział spadku, zaś nie przeprowadzone zostało wcześniej postępowanie w przedmiocie stwierdzenia nabycia sadku.

Kiedy należy stwierdzić prawa do spadku po zmarłym?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku można złożyć w każdym czasie. Prawo do złożenia takiego wniosku nie ulega przedawnieniu. Możliwe jest zamieszczenie w jednym piśmie wniosku o stwierdzenie nabycia spadku po dwóch lub większej ilości spadkodawców. Warunkiem jest jednak, że ten sam Sąd musi być właściwy dla każdej z tych osób.

Jaki jest koszt postępowania spadkowego?

Wniosek o stwierdzenie nabycia spadku podlega opłacie stałej w wysokości 100 zł. Jeżeli w jednym piśmie zawarto wniosek o stwierdzenie nabycia spadku po kilku spadkobiercach to należy uiścić wyżej wskazaną opłatą za stwierdzenie praw do spadku po każdej osobie. W sytuacji, gdy wniosek o stwierdzenie nabycia spadku jest połączony z wnioskiem o dział spadku, pobiera się dwie opłaty, z czego wysokość jednej właściwa jest dla stwierdzenia nabycia spadku, a drugiej dla wniosku o dział spadku. Natomiast jeżeli we wniosku o stwierdzenie nabycia spadku został jednocześnie zawarty wniosek o odebranie oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku to oprócz powyższej opłatę stałą od wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy uiścić dodatkowo opłatę stałą również w wysokości 100 zł.

Ponadto wnioskodawca zobowiązany jest uiścić poza wyżej wskazaną opłatą stałą opłatę od wpisu do Rejestru Spadkowego w wysokości 5 zł. W sytuacji, gdy wniosek o stwierdzenie nabycia spadku dotyczy kilku spadkodawców, analogicznie do wyżej wskazanej zasady przy opłacie stałej, należy uiścić wielokrotność opłaty od wpisu do Rejestru Spadkowego.

Do którego sądu złożyć wniosek o stwierdzenie praw do spadku?

Sądem właściwym w sprawie o stwierdzenie nabycia spadku jest co do zasady Sąd, w którego okręgu spadkodawca miał ostatnie miejsce zamieszkania. Natomiast gdy nie można ustalić, gdzie spadkodawca miał ostatnie miejsce zamieszkania w Polsce, to wniosek o stwierdzenie nabycia spadku należy złożyć w Sądzie, w którym znajduje się majątek spadkowy lub jego część. W sytuacji, gdy również ta podstawa nie jest spełniona to wniosek o stwierdzenie nabycia spadku należy złożyć do Sądu Rejonowego dla miasta st. Warszawy.

Postępowanie sądowe o stwierdzenie praw do spadku

Sprawa o stwierdzenie nabycia spadku kończy się wydaniem postanowienia. Przeprowadzenie rozprawy jest obowiązkowe. Na rozprawę Sąd wzywa zarówno wnioskodawcę, jak i wszystkie

osoby, które mogą wchodzić w rachubę jako spadkobiercy ustawowi i testamentowi. Sytuacja taka ma miejsce również wtedy, gdy spadkodawca sporządził testament, a jego ważność nie jest kwestionowana. Treść postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku składa się z czterech głównych elementów. Po pierwsze Sąd stwierdza kto jest spadkobiercą. Po drugie Sąd określa również wielkość udziału w spadku, który dziedziczy spadkobierca. Po trzecie Sąd wskazuje w treści postanowienia czy dziedziczenie miało charakter ustawowy czy testamentowy. Czwartym elementem jest informacja dotycząca tego, czy nabycie spadku nastąpiło z dobrodziejstwem inwentarza czy wprost.

Co się dzieje, gdy sprawy sądowej nie dożył spadkobierca?

Ważne jest, że dla treści postanowienia nie ma znaczenia to czy spadkobierca zmarł w okresie pomiędzy otwarciem spadku a przed wydaniem postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Nabycie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Co więcej Sąd nie może wydać postanowienia o stwierdzenie nabycia spadku przed upływem sześciu miesięcy od chwili śmierci spadkodawcy. Możliwe jest to jedynie, gdy wszyscy znani spadkobiercy złożyli oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku. Podkreślić należy, że Sąd wydając postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku nie jest związany wnioskami stron w zakresie kręgu spadkobierców. Związany jest wyłącznie wnioskiem w zakresie osoby, po której stwierdzenie nabycia spadku ma nastąpić.

Czym jest zapewnienie spadkowe?

Aby dokonać właściwego ustalenia wszystkich osób, które dziedziczą po spadkodawcy Sąd w pierwszej kolejności odbiera na rozprawie zapewnienie spadkowe od spadkobierców. Polega to na zadaniu kilku pytań odnoszących się do spadkodawcy. Sąd pyta między innymi o stopień pokrewieństwa ze spadkodawcą, kiedy spadkodawca zmarł, gdzie znajdowało się ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy, czy w chwili śmierci pozostawał w związku małżeńskim, ile miał dzieci, czy sporządził testament, czy toczyła się już inna sprawa o stwierdzenie nabycia spadku lub sporządzony został akt poświadczenia dziedziczenia, czy składane było oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, czy Sąd rozstrzygnął o uznaniu za niegodnego dziedziczenia któregoś ze spadkobierców. Istotne jest to, że zapewnienie spadkowe może być złożone wyłącznie osobiście. Nie ma możliwości złożenia go przez pełnomocnika. Nie będzie skuteczne również złożenie zapewnienia spadkowego w formie pisemnej. Wyjątkiem od zasady osobistego złożenia zapewnienia spadkowego jest osoba małoletnia i ubezwłasnowolniona. W ich imieniu zapewnienie spadkowe może złożyć przedstawiciel ustawowy lub opiekun, jeżeli oczywiście posiada wiedzę w zakresie sytuacji rodzinnej tej osoby.

Czy wszyscy spadkobiercy muszą złożyć zapewnienie spadkowe?

Dodać należy również, że Sąd może poprzestać na odebraniu zapewnienia spadkowego wyłącznie od jednego spadkobiercy. Dzieje się tak, gdy brak jest wątpliwości co do kręgu spadkobierców, a także w zakresie pozostawienia przez spadkodawcę testamentu. Natomiast w sytuacji, gdy na rozprawę o stwierdzenie nabycia spadku nie stawi się żaden ze spadkobierców, nie tamuje to rozpoznania i wydania postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.

Kiedy sąd poszukuje spadkobierców przez ogłoszenie?

W razie wątpliwości odnośnie kręgu spadkobierców Sąd wzywa wówczas spadkobierców przez ogłoszenie. Z pewnością jednak wpływa to negatywnie na szybkość postępowania. Sąd wzywa również spadkobierców przez ogłoszenie, gdy uzna złożone zapewnienie spadkowe za niewystarczające.

Ogłoszenie o takiej samej treści:

• zamieszczane jest w poczytnym piśmie na terenie całego kraju,
• podawane jest do publicznej wiadomości w ostatnim miejscu zwykłego pobytu spadkodawcy.

W ogłoszeniu takim Sąd zamieszcza informacje związane ze spadkodawcą, tj. podaje jego imię i nazwisko, zawód, ostatnie miejsce zwykłego pobytu, a także informacje związane z majątkiem pozostałym po spadkodawcy. Co ważne Sąd wzywa jednocześnie, aby spadkobiercy w terminie trzech miesięcy od dnia wskazanego w ogłoszeniu zgłosili i udowodnili swoje prawa do spadku. Natomiast gdy w terminie tym nikt nie zgłosi się, Sąd może wydać postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku przez osoby, których prawa do spadku zostały ustalone.

Czy można zrzec się spadku na rzecz konkretnej osoby?

Zaznaczyć należy, że oświadczenie uczestnika postępowania o stwierdzenie nabycia spadku dotyczące zrzeczenia się przez niego dziedziczenia na rzecz konkretnej osoby jest pozbawione skutków prawnych. Sytuacja taka ma miejsce z uwagi na to, że czynność zrzeczenia się może mieć miejsce wyłącznie za życia spadkodawcy. Ponadto wymagana jest tu forma aktu notarialnego.

Jakie dokumenty należy dołączyć do wniosku?

Do wniosku o stwierdzenie nabycia spadku należy załączyć akty stanu cywilnego takie jak akty zgonu spadkodawcy/spadkodawców oraz akty urodzenia lub akty małżeństwa spadkobierców. Jeżeli spadkodawca pozostawił testament należy złożyć jego oryginał. W sytuacji gdy spadkodawca sporządził kilka testamentów, przy czym w kolejnych odwoływał poprzednie do wniosku należy dołączyć oryginały wszystkich testamentów. Ponadto środkiem dowodowym mogą być również zeznania świadków.

Stwierdzenie praw do spadku Białystok, stwierdzenie praw do spadku Zambrów

Adwokaci z Kancelarii Adwokackiej Fidura Świetlicki Witkiewicz zajmują się kompleksowym prowadzeniem spraw o rozwód w Białymstoku jak też na terenie całej Polski.